ZIEK  (februari 2012)

over therapie

Is godsdienst een ziekte? Het heeft er veel van weg. Godsdienstigen gedragen zich graag als patiënten. Ze klagen steen en been als hun kwaal niet serieus genomen wordt, ze eisen een voorkeursbehandeling en ze lijden in ernstige mate aan hospitalisering. Bij wie gezond is, herkennen zij als eerste de symptomen: 'Neem het nou serieus, jij hebt het ook, echt!' En eigenlijk tel je in hun wereldje niet mee als je niks mankeert. Ze misgunnen de gezonden hartstochtelijk hun vrije leventje, hun pleziertjes, hun zorgeloze genieten van lichaam en geest.

 

Nee, natuurlijk is godsdienst geen ziekte. Is het dan een medicijn? Het lijkt er wel op. Wie niet kan accepteren dat we niet weten waar we vandaan komen, waar we heengaan en waarom we hier zijn, die bedenkt een verhaal daarbij, om greep te krijgen op het onbegrijpelijke. Dat het leven zinloos is en dat we er vóór onze geboorte niet waren en er na onze dood niet meer zijn, is voor menigeen een onverdraaglijke gedachte. Godsdienst is dus de remedie: je schept een Schepper naar jouw beeld en gelijkenis, plaatst hem in een sprookje over de Schepping, over hemel en hel, over geboden en verboden, en klaar ben je.

 

Maar is dat zo? Of is godsdienst eerder een placebo, een fopmedicijn waarmee de patiënt zichzelf voor de gek houdt? Echt werken doet het geneesmiddel namelijk niet. Ooit religiefundi's gezien die andersdenkenden met rust laten, die in vrede leven en hun bestaan vreugdevol accepteren? Nee, vol geloofsijver worden heidenen, homo's, vrouwen en tal van andere groeperingen gekleineerd, gediscrimineerd en ziek of gestoord verklaard. In naam van het geloof wordt anderen het leven zuur gemaakt, worden er oorlogen gevoerd en mensen uitgemoord.

 

Godsdienst is niet alleen een placebo, het is een middel met ernstige bijwerkingen. Intolerantie is wel de zwaarste, terwijl hypocrisie, indoctrinatie, machtsmisbruik en seksuele geborneerdheid vurig strijden om de tweede plaats. Daarnaast leidt het middel tot ernstige wanen: uitverkorenheid, superioriteit, het alleenrecht op de waarheid en het geroepen zijn tot de wereldheerschappij.

 

Is behandeling mogelijk? Zeker, al zal die niet bij iedere gelovige blijvend aanslaan. Wel hoort de therapie zeker thuis in het basispakket. En preventieve zorg, het voorkomen van besmetting op jeugdige leeftijd, is geboden. Alleen dan komt er misschien ooit nog iets terecht van het Koninkrijk van God.