GEWELD  (november 2009)

over de risico's van arrogantie

We leven in een gewelddadige maatschappij. Het lijkt of tegenwoordig de onaanraakbaarheid van het menselijk lichaam is opgeheven. Bejaarden, pubers, en middelbare vrouwen op weg naar de Libelle-dagen in Almere dringen zich met geweld de treinen binnen, uitstappenden en andere instappenden met handen en voeten opzij zettend. Kijk je iemand te lang aan, je kunt een pak slaag riskeren. Loop je als man hand in hand met je vriendje, ze slaan je invalide. Je handen thuis houden was vroeger vanzelfsprekender dan nu; de integriteit, de gaafheid en onaanraakbaarheid van andermans lichaam was een uitgangspunt.

 

Die veranderde mentaliteit is niet alleen gevaarlijk bij mensen met een kort lontje of bij criminelen met afrekendrift. Minstens zo riskant zijn de benadeelden, de gefrustreerden, de machtelozen. Of ze recht van spreken hebben, is de vraag, maar steeds meer mensen voelen zich slachtoffer van de politiek, de mensen met geld, de mensen met macht. Karst T. was er zo een. Maar er zijn er meer, veel meer.

 

Ik moest bij alle slachtoffers van Dirk Scheringa even terugdenken aan al die mensen die eerder de dupe werden van grootgraaiers en zelfverrijkers. Aan de Ahold- , de ABN-Amro- en de Dexia-affaire, om er maar drie te noemen. Ik ben ervan overtuigd dat Scheringa gevaar loopt, zoals ook Cees van der Hoeven (Ahold) en Rijkman Groenink (ABN-Amro) dat nog steeds doen. En in hun kielzog de handlangers en medeplichtigen, de VVD-coryfeeën van DSB voorop. Zou u vreemd opkijken als vandaag of morgen een berooide ziel zijn gram kwam halen?

 

Ik ben tegen geweld en al helemaal tegen executies. Toch kan ik me inleven in mensen die wraakzucht koesteren en geen ander wapen meer zien dan het vuurwapen. De frustratie van machteloos en afhankelijk zijn kan zo hoog oplopen, dat je er de slachtoffers zelf niet alleen voor verantwoordelijk kunt stellen. De immoraliteit van sommige politici, zakenlieden en leden van het koninklijk huis kan een gefrustreerde tot grote hoogte drijven.

 

Ondertussen betalen we met z'n allen zo nodig wel voor de veiligheid van deze lieden. Zou het niet eens tijd worden dat de hoogstvermogenden die regeren en incasseren over de ruggen van anderen zelf hun verantwoordelijkheid gaan nemen? Willen de Oranjes per se een moeilijk beveiligbaar Mozambiquaans vakantiehuis, laat ze dan zelf voor de kosten opdraaien, voor alle kosten. Of laat ze thuisblijven.

 

Zolang de machtelozen in de samenleving niet beschermd worden tegen uitbuiting en machtsmisbruik, zullen de rijken en de machthebbers in deze tijd van losse handjes de risico's lopen die ze oproepen. Wie volgt?