SCHELDEN  (januari 2008)

over de woorden en hun betekenis

De studenten die mijn overburen zijn, vormen een gristelijke leefgemeenschap. Afgelopen zomer riep een van hen vanaf zijn balkon naar een op bezoek komende vriend: "Hé, homo!" Hoe dat te duiden?

 

Een. De bezoeker valt op "mannen van hetzelfde geslacht" en zijn vriend benoemt hem naar diens voorkeur.

Twee. Idem als een, maar zijn vriend wenst hem te outen en/of te beledigen.

Drie. De twee vrienden gebruiken het woord homo niet meer in zijn oorspronkelijke betekenis. Ze weten beiden wat ze ermee bedoelen (iets als maatje of gabber) en binnen die code bevestigt het roepen van "Hé, homo!" hun band, zonder daarmee iets te zeggen over hun seksuele voorkeur, die natuurlijk geheel naar de leer van de bijbel en dus heteroseksueel is.

 

Ik gok op de juistheid van de laatste interpretatie. We zien steeds vaker dat woorden los van hun oorsprong komen te staan. Een mietje is tegenwoordig gewoon een slappeling en de term wordt vaker gebruikt voor hetero's dan voor homo's. Jood heeft in voetbalkringen niets meer met het oudtestamentische volk van doen. En ook woorden als Turk en Maleier verwijzen niet meer naar hun eigenlijke betekenis.

 

De man die een agent uitschold voor homo werd niet veroordeeld, want homo is geen scheldwoord volgens de rechter. Pas in tweede instantie, toen de verdachte aangaf homo wél als belediging te bedoelen (in de zin van eikel of sukkel), kreeg hij een boete.

Het is dus niet de betekenis van het woord maar de intentie die bepaalt of er gescholden en beledigd wordt. Zo kunnen ook termen als bloemkool en vorstverlet reuze kwetsend worden, mits voorzien van de juiste negatieve bedoeling.

 

Zou het andersom ook gelden? Als ik naar iemand klootzak roep, bedoel ik persoonlijk: waardevolle medeburger. Betitel ik een agent als kankerkleretyfuslijer dan is dat voor mij hetzelfde als: gerespecteerde overheidsdienaar. Noem ik iemand politicus, dan betekent dat natuurlijk niet: luie zakkenvullende opportunist, maar: zorgvuldige idealistische volksvertegenwoordiger. Jammer als de ander dat niet doorheeft.

 

Overigens zou het mooi zijn geweest als de homoroeper niet alleen veroordeeld was wegens belediging van een ambtenaar in functie, maar ook wegens het kwetsen van een bevolkingsgroep. Wie van een woord als homo een scheldwoord maakt, al is het dat in feite niet, beledigt eenieder die zich met recht en reden (en met trots) homo durft noemen.