DE DADER HEEFT HET GEDAAN  (januari 2003)

over zondebokken

Het ettert nu al maanden door, dag in dag uit, via alle media: normen en waarden. Nu weet de gemiddelde politicus net zo min als de doorsnee burger het verschil ertussen. Ik zal het nog een keer uitleggen. Waarden zijn zaken als: respect, verantwoordelijkheid, betrouwbaarheid, vrijheid. Normen zijn wetten, regels en afspraken die uit die waarden voortkomen. Respect voor het leven is dus een waarde, en gij zult niet doden is een norm.

 

In de praktijk staan onze waarden nauwelijks ter discussie; jood, christen, moslim, humanist en agnost – ze delen de basiswaarden van onze Europese beschaving. Over de normen kun je twisten, en daar is de politiek voor als het om grote zaken gaat en daar zijn wij allemaal mee bezig als het de dagelijkse dingen betreft.

 

Maar waar ik nu zo genoeg van heb, is dat ik almaar persoonlijk word aangesproken op zaken waaraan ik me niet schuldig maak. En dat geldt voor 80% van de Nederlandse bevolking.

Als het gaat om overtredingen en misdrijven (van fietsen zonder licht tot zakkenrollerij of erger), dan lijkt de zaak me eenvoudig. Daar moet het bevoegd gezag efficiënt tegen optreden en de politiek moet dat mogelijk maken.

Betreft het een gebrek aan beschaving in de dagelijkse omgang, dan zijn er andere verantwoordelijken: op de scholen de leraren, in de treinen de conducteurs, en bij u in huis u en uw huisgenoten.

 

De meeste Nederlanders zijn hardwerkende, keurige burgers. Belastingbetalers, bonafide verkeersdeelnemers, mensen die geen geluidsoverlast bezorgen, niemand beroven, nooit iets vernielen en hun kinderen in eer en deugd opvoeden.

 

De normen-en-waarden-discussie veronderstelt echter een duidelijke schuldige. De dader! Maar wie is dat? De allochtonen? Welnee. De laagbetaalden of ongeschoolden? Ga toch weg. De jeugd in het algemeen? Was het maar waar!

En omdat we niet éen zondebok kunnen aanwijzen, krijgen we een collectief schuldgevoel opgedrongen door de politici die en masse gefaald hebben de waarden veilig te stellen en de normen te handhaven.

 

Onthullend is het wie voor de politici de impliciete daders zijn. De VVD hoor je denken: de arbeiders zijn te mondig geworden en ze kennen hun plaats niet meer. Voor Balkenende c.s. zijn het de ongelovigen. Links ziet de grootgeldgraaiers en de corrupte bestuurders als de schuldigen. En voor menigeen hebben de allochtonen het gedaan.

 

Hoe dan ook: mij moeten ze niet meer lastig vallen met die onzin. En u ook niet, hoop ik.

 

nieuwste column overzicht