VOORTPLANTEN  (juni 2001)

over zaaddonoren

Homoseksualiteit is niet besmettelijk. Het is ook geen ziekte. Je wordt niet homoseksueel door verleiding en in hoeverre je seksuele voorkeur erfelijk is bepaald (of de aanleg ervoor) en/of door externe omstandigheden wordt beïnvloed, is nog altijd onderwerp van wetenschappelijke discussie. Maar toch. We zijn nog niet zo heel lang geleden geschrapt uit de officiële wereldwijd geaccepteerde lijst van lichamelijke en geestelijke ziektes. Menig religieuze leider denkt nog altijd dat we een verderfelijke invloed op de jeugd hebben. En het blijft vreemd dat er zo weinig wetenschappelijke interesse is voor de oorzaak van heteroseksueel gedrag.

 

Op een avond viel ik midden in een gesprek tussen Paul Witteman en de Utrechtse vrouwenarts professor Te Velde. Laatstgenoemde herkende ik meteen. Nadat ik een aantal jaren geleden gereageerd had op een noodkreet over het tekort aan spermadonoren, mocht ik een formulier invullen en een afspraak maken voor een gesprek.

Professor Te Velde heeft een eigen ethiek. Hij weigert zijn medewerking aan de conceptie van kinderen met kans op een aangeboren afwijking. Wat de ouders er zelf ook van vinden (en hoezeer men in de vrije natuur maar aan mag fokken - zwakbegaafd, a-sociaal, inteeltgevoelig, blind of doof of allebei), de hooggeleerde bepaalt of het mag of niet, zo gauw men hem om hulp komt vragen.

 

Ik leek een geschikte donor. Alleen het antwoord op de vraag waarom ik verwachtte zelf geen gezin meer te stichten, gooide roet in het eten. Homoseksueel? "Tja, in dat geval eh...", de professor kreeg het haast niet uit zijn mond. "U bedoelt meneer Te Velde dat homoseksuelen geen donor mogen zijn?" Zichtbaar opgelucht vanwege de hulp bevestigde hij. Daarna de bekende riedel er persoonlijk niks op tegen te hebben, onder mijn beste vrienden etc., maar alle academische ziekenhuizen hadden met de minister afgesproken in verband met het risico op aids homoseksuelen uit te sluiten. Inderdaad, net als bij de bloedtransfusie. Dat deze uitsluiting niet gebaseerd is op het feit dat het virus inderdaad nooit met 100% zekerheid in het bloed afwezig verklaard kan worden (net als bij hetero's), maar alles te maken heeft met een vermeende levensstijl waarin elke week opnieuw minsten vijf keer hiv wordt opgelopen, heb ik maar niet meer ter discussie gebracht.

 

Overigens was er in die periode (ik spreek van een jaar of drie geleden) een katholiek academisch ziekenhuis dat ook van de kardinaal geen spermadonoren mocht gebruiken. Dat ziekenhuis had gewoon een aparte stichting opgericht, buiten de verantwoordelijkheid van de kerkvorst, waar vrouwen geïnsemineerd werden en waar elke donor welkom was. Een homoseksuele vriend van mij heeft er jarenlang zijn kwakjes gedeponeerd.

 

En nu zat die Te Velde dus bij Paul Witteman. Een keurige man die geen zieke kinderen in elkaar wilde helpen knutselen. (Een standpunt waar overigens best iets voor te zeggen valt, maar dat terzijde.) En opeens bekroop me de gedachte... hij zou toch niet... ja toch: misschien zag hij homoseksualiteit wel als een erfelijk risico en wilde hij onschuldige vrouwen met een kinderwens niet met een homoseksueel pluijmpje opzadelen! Het zou toch niet waar zijn? Dat hele verhaal over hiv en aids klonk aannemelijk, maar toch... deze meneer was een wel erg conservatieve moraalridder. Ik kon de gedachte opeens niet meer van me afzetten.

 

nieuwste column overzicht