YES! (april 1996)
over de verengelsing van het Nederlands
"Apentrots", zo stond het in Vrij Nederland. Apentrots, geheel zoals de nieuwe spellingregels het voorschrijven. En terwijl half schrijvend en vooral half niet-schrijvend Nederland zich voor de vorm nog een beetje kwaad maakt over de waanzin van de spellingverandering, hebben de meeste kranten (jazeker, ook De GAY Krant) de nieuwe spelling al stilzwijgend ingevoerd. Maar ik doe het niet. Ik blijf apetrots, zo trots als een aap dus, maar waarop eigenlijk?
Op het feit dat wij een mooie, zeer wendbare en zelfs voor poëzie en liedteksten uiterst geschikte taal hebben, bij voorbeeld, een taal die door meer dan dertig miljoen mensen gesproken en verstaan wordt.
Nu kost het soms wel moeite om trots te blijven. Ja, op de taal dat lukt nog wel, maar op de gebruikers... Want hoe belachelijk die nieuwe spelling ook mag zijn, zij is niet wezenlijk voor de taal zelf. Wel wezenlijk is dat steeds meer Nederlanders geheel vrijwillig afstand doen van hun taal en klakkeloos een soort (soms zelfs namaak)Engels gebruiken, alsof het Nederlands in Europa al is afgeschreven. Zo hangen er in dranklokalen tegenwoordig free cards, voor theatervoorstellingen of feesten krijg je een flyer, en als we een clubje oprichten noemen we dat de wild gorgeous women, en een feest is geen feest meer, maar een party.
Why? zou ik u in deze newspeak willen vragen? Ik weet het wel: we denken dat alles wat je in het Engels doet beter, mooier, belangrijker of groter is. Puur snobisme dus, waaraan vaak ook nog een gebrekkig zicht op de gevoelswaarde van Engelse en Amerikaanse woorden aan ten grondslag ligt.
Moderne jongeren noemen zich gays, want zoals tuberculose destijds minder ziek klonk dan tering, en tbc minder erg dan tuberculose, en tb weer beter leek dan tbc, zo zijn gays een stuk minder homofiel dan de gewone homoseksueel of homo. Maar het blijven nichten.
Wat de betere kringen vroeger met het Frans deden, doet gans het volk nu met het Engels. 't Kan verkeren. Of zoals de dichter zegt: "Ik hou van je", vinden we banaal, maar "I love you", is het helemaal.
En kijk, dat in Amsterdam in geen enkele winkeletalage nog een Nederlands woord te vinden is (alle winkels heten daar trouwens shops of stores) en dat je in sommige winkels zelfs alleen nog maar in het Engels te woord gestaan wordt, vooruit - Amsterdam waant zich nou eenmaal een wereldstad en is te goed voor de rest van Nederland. Daarom hebben zij ook de Gay Games gekregen per slot van rekening.
Maar ook buiten Amsterdam slaat de Engelse ziekte, de Mad Language Disease, steeds wilder om zich heen. Onlangs zag ik een aanplakbiljet voor een van de beroemde Nijmeegse leerfeesten, georganiseerd door het COC. Hoewel het aantal Engelstalige inwoners van de regio Nijmegen gering is, en de wervende kracht van het Nijmeegse COC groot is maar toch echt de landgrenzen niet overschrijdt, was deze kennisgeving geheel in het Engels gesteld.
Gay Leather Party stond er in grote letters boven. Voor wie was het feest bedoeld: Men Only. Je zult als vrouw maar geen Engels kennen, sta je d'r mooi voor niks op de stoep. En wat moet je aan? Strict Dresscode, Leather, Rubber & Uniform. Voor de liefhebbers is er ook een Golden Shower Room, maar als je op pisseks valt en geen Engels spreekt, heb je daar weinig aan. En als je pisseks vies vindt, houd je er dan verre van; het wordt heus niet welriekender als je het Golden Shower noemt.
Gelukkig was er ook een Labyrinth en je moet al behoorlijk leesblind zijn, wil je daar niet het Nederlandse woord labyrint in ontdekken. (Of zou hier het doolhof van de taalverwarring bedoeld zijn en was dit aanplakbiljet zelf het labyrint?)
Ten slotte konden we nog genieten van een Darkroom, van DJ Camiel (zeker een buitenlander met die on-Engelse naam) en van Blended Images. (Ik dacht eerst dat daarmee vloeistofdia's van Schotse whisky of iets anders creatiefs bedoeld zou zijn, maar navraag leerde me dat Blended Images gewoon de naam van een bedrijf is dat lichteffecten verzorgt. Fijne naam, dat wel.)
Wat zou het toch mooi zijn als je op een affiche gewoon kon lezen: Homoleerfeest. Alleen voor mannen. Verplichte kleding: leer, rubber en uniform. Pisseksruimte. Doolhof. Tastkamer. Camiel draait platen. Rob doet het licht.
Overigens verwacht ik nu wel levenslang gratis toegang bij die fantastische Nijmeegse leerfeesten. Dat kan toch niet anders, na zoveel free publicity?
